ការធ្វើតេស្តឈាមអាចវិភាគរកជំងឺវង្វេងវង្វាន់Alzheimerដល់ទៅជាង៩០ភាគរយ
បើយោងតាមការសិក្សាបង្ហាញថា ការធ្វើតេស្តឈាមអាចមានលទ្ធភាពវិភាគរកជំងឺវង្វេងវង្វាន់ ឬជំងឺ Alzheimer រហូតដល់ទៅប្រមាណ៩៥ភាគរយ ការណ៍នេះធ្វើឱ្យការព្យាបាលកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ នេះបើយោងតាមការរបាយការណ៍ផ្សព្វផ្សាយដោយបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយទាក់ទងផ្នែកសុខភាពអាមេរិក JAMA Neurology ចុះផ្សាយដោយបណ្ដាញសារព័ត៌មានសុខភាព EverydayHealth នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤។
ការធ្វើតេស្តឈាមអាចកំណត់នូវប្រូតេអ៊ីនឈ្មោះថា phosphorylated TAU 217 (p-tau217) ដែលកើនឡើងនៅក្នុងរាងកាយក្នុងពេលតែមួយជាមួយនឹងប្រូតេអ៊ីន beta-amyloid និង tau ដែលប្រមូលផ្តុំនៅក្នុងខួរក្បាល។ ការកើនឡើងនៃសារធាតុ beta-amyloid ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាយូរមកហើយថា ជារោគសញ្ញានៃជំងឺ Alzheimer។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់សមាគម Alzheimer។ អ្នកជំនាញផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត បានឱ្យដឹងថា ភាពជាក់លាក់ដែលបានមកពីការធ្វើតេស្តឈាម p-tau217 មានសមត្ថភាពវិភាគរកជំងឺវង្វេងវង្វាន់ Alzheimer បានក្នុងអត្រាខ្ពស់មិនចាញ់ការស្កេនវិភាគ PET (Positron Emission Tomography) ឬការស្កេនខួរឆ្អឹងខ្នងនោះទេ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Howard Fillit, MD អ្នកឯកទេសផ្នែកជំងឺវង្វេងវង្វាន់(Alzheimer) បានលើកឡើងថា៖ ការស្កែន PET ពេលខ្លះមិនអាចប្រើប្រាស់បានយ៉ាងទូលំទូលាយនោះទេ ហើយត្រូវការការចាក់សារធាតុវិទ្យុសកម្ម ដើម្បីណពិនិត្យមើលលើអាមីឡូអ៊ីត(Amyloids)និង tauនៅក្នុងខួរក្បាល ខណៈដែលការស្កេនវិភាញឆ្អឹងខ្នងប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងចំណាយពេលច្រើន។ ចំណែកឯការធ្វើតេស្តឈាមវិញមានតម្លៃធូរថ្លៃ និងងាយស្រួល។
យោងតាមការសាកល្បងសម្រាប់ការសិក្សាលើធ្វើតេស្តឈាម ស្កេនខួរក្បាល និងស្កេនខួរឆ្អឹងខ្នង ដែលគេបានយកពីមនុស្សពេញវ័យ ៧៨៦នាក់ នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា និងអេស្ប៉ាញ បង្ហាញថា អ្នកចូលរួមជាមធ្យមមានអាយុ ៦៦ឆ្នាំ ហើយក្នុងនោះមាន១ភាគ៣ជាអ្នកខ្សោយការចងចាំ ឬមនុស្សភ្លេចភ្លាំង។ នៅពេលដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រធ្វើការប្រៀបធៀបការធ្វើតេស្តឈាម p-tau217 ទៅនឹងការស្កេនខួរឆ្អឹងខ្នង និងការស្កែន PET ពួកគេបានរកឃើញថា លទ្ធផលដែលបង្ហាញពីស្ថានភាពខួរក្បាលដែលទាក់ទងនឹងជំងឺ Alzheimer គឺមានចំនួនស្មើគ្នា។
ស្ថានភាពជំងឺAlzheimer នៅលើពិភពលោក ចំពោះប្រទេសឧស្សាហកម្មរីកលូតលាស់មួយចំនួន ដូចជា ប្រទេសជប៉ុន រុស្សី ហុងកុង កាណាដា អូស្ត្រាលី និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលលក្ខខណ្ឌសុខភាពនៃប្រទេសទាំងនោះមានការរីកចម្រើនជាហេតុធ្វើឱ្យមនុស្សមានអាយុវែង។ ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនផ្នែកសុខមាលភាពប្រជាជន និងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសទាំងនោះត្រូវបានបង្ហាញថា មានលេចចេញនូវអ្នកជំងឺ Alzheimer ច្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដែលផ្ទុយពីប្រទេសចិន និងប្រទេសឥណ្ឌា។ ដោយឡែក ចំពោះប្រទេសកម្ពុជាពុំទាន់មានការសិក្សាណាមួយដែលបង្ហាញពីទិន្នន័យច្បាស់លាស់អំពីភាគរយនៃជំងឺនេះទេ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងចំពោះមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈក៏ធ្លាប់បានទទួលអ្នកជំងឺ Alzheimer សម្រាកព្យាបាលa និងពិគ្រោះមួយចំនួនធំ៕